Zarządzanie inwestycją PV to maraton, a nie sprint.

Jarosław Żelewski, Dyrektor operacyjny w Nomad Electric Services, udzielił  wywiadu dla Teraz Środowisko, w którym omówił w jaki sposób zaawansowana analityka, nowoczesne narzędzia i wysoko wykwalifikowany zespół wpływa na jakość wykonywanych prac w obszarze O&M i jakie to ma przełożenie na zyskowność instalacji.

Jaka jest rola usług O&M farm fotowoltaicznych?

Jarosław Żelewski (JŻ): Rola serwisu farm fotowoltaicznych (ang. O&M – Operations & Maintenance) jest kluczowa aby utrzymać efektywną produkcję energii i zapewnić maksymalizację wartości inwestycji solarnej w perspektywie długoterminowej. Wybudowanie i uruchomienie instalacji fotowoltaicznej to tak naprawdę dopiero początek maratonu, jakim jest profesjonalne zarządzanie inwestycją. Zatem założenie, że po oddaniu farmy PV do użytku jest ona bezobsługowa, a prąd „płynie sam”, jest błędne. W Nomad Electric świadczymy kompleksowe usługi w zakresie O&M, w tym serwis GPO (Główy Punkt Odbioru) oraz infrastruktury WN – wysokiego napięcia, a w portfolio projektów mamy zabezpieczone kontrakty na łączną moc ponad 1,3 GWp co czyni nas liderem w tym obszarze. Prowadzimy działania nie tylko naprawcze, naszą idée fixe jest zapobieganie usterkom i poprawa wydajności systemu solarnego poprzez zaawansowaną analizę danych. Każdy obiekt jest inny, ale jedno jest pewne, instalacja fotowoltaiczna jest inwestycją, która wymaga ciągłej obsługi na profesjonalnym poziomie. I taką właśnie zapewniamy.

Prewencja w O&M polega na zapewnieniu serwisu infrastruktury energetycznej, który pozwala uniknąć awarii, utrzymując niski poziom kosztów i jednocześnie maksymalizując zyski klientów. Realizujemy przeglądy okresowe zgodnie z ustalonym harmonogramem wynikającym z przepisów prawa, wymogami określonymi w kartach gwarancyjnych komponentów lub częściej, na specjalne życzenie klienta. Nasze zaawansowane technologicznie Centrum Monitoringu pracuje 24/7 przez cały rok i jest wyposażone w najnowocześniejsze urządzenia i autorskie oprogramowanie SCADA Nomad NX, które odpowiada za zdalny odczyt wartości pomiarowych z urządzeń znajdujących się na terenie farmy fotowoltaicznej, i ciągły monitoring parametrów takich jak m.in. napięcie, natężenie, wartość nasłonecznienie, bieżąca produkcja czy stan wyłączników odpowiedzialnych za umożliwianie przesyłu prądu do sieci dystrybucyjnej. To sprawia, że jesteśmy w stanie na bardzo wczesnym etapie wykryć nawet drobne nieprawidłowości i odchylenia od normy.

Co się dzieje po wykryciu nieprawidłowości?

JŻ: Dyspozytorzy w naszym Centrum Monitoringu po dokładnej analizie podejmują zdalną interwencję lub jeśli to konieczne, przekazują zgłoszenie do Inżynierów Serwisu pracujących w terenie. Dysponujemy wysoko wykwalifikowanymi brygadami serwisowymi rozlokowanymi w całym kraju, dlatego jesteśmy w stanie szybko zareagować na każde zgłoszenie.  Dodatkowo, podstawą naszej pracy jest także platforma SENTINEL, pozwalająca na digitalizację i automatyzację wszystkich procesów związanych z obsługą techniczną instalacji PV. System umożliwia użytkownikom łatwe zlecanie i podgląd zadań, sprawdzanie ich statusu czy generowanie raportów z przeprowadzonych prac. Natomiast zintegrowana aplikacja mobilna umożliwia dyspozytorom monitorowanie lokalizacji inżynierów serwisu i śledzenie postępów prac terenowych w czasie rzeczywistym. Ta symbioza ludzi i technologii, sprawiła, że nasz czas reakcji i rozwiązanie potencjalnych problemów trwa krócej, w efekcie osiągnęliśmy minimalizację okresu przestojów farm i maksymalizację produkcji energii.

Prowadzicie również diagnostykę obrazową, na czym polega?

JŻ: Dla nas każda kilowatogodzina ma znaczenie, dlatego do diagnostyki modułów PV wykorzystujemy m.in. zjawisko elektroluminescencji, które pozwala zidentyfikować miejsce uszkodzenia w warstwie krzemu i strukturze znajdującej się pod taflą szkła. Co więcej, mamy możliwość przeprowadzenia tego badania w naszym mobilnym laboratorium. Rekomendujemy wykonanie takiego badania paneli PV jeszcze zanim zostaną zamontowane. Pozwala to uniknąć późniejszych awarii oraz kwestii związanych z odpowiedzialnością po oddaniu farmy do użytkowania przez generalnego wykonawcę. Dysponujemy również własną flotą dronów wyposażonych w kamery termowizyjne o wysokiej rozdzielczości. Dzięki nim możliwe jest zmierzenie rozkładu temperatury ogniw i precyzyjne wykrycie tzw. hot spot. Tego typu specjalistyczna diagnostyka w połączeniu z zaawansowaną analityką sprawia, że jesteśmy w stanie zobaczyć to, co niewidoczne.

Wymienione przez Pana urządzenia monitorujące generują setki gigabajtów danych. Jak nimi zarządzać i analizować?

JŻ: W Nomad Electric każdego dnia z powodzeniem łączymy wiedzę i doświadczenie naszych inżynierów z nowymi technologiami. Inwestujemy w już dostępne nowoczesne narzędzia, ale koncentrujemy się także na szukaniu kolejnych innowacyjnych rozwiązań, zwłaszcza w obszarach big data i algorytmów Machine Learning. Chcemy być w top 5 firm O&M w Europie i konsekwentnie budujemy naszą przewagę konkurencyjną dzięki technologiom.

Na miarę potrzeb O&M stworzyliśmy autorskie oprogramowanie SCADA Nomad NX, które rocznie przetwarza ok. 120 TB danych płynących z setek farm, którymi zarządzamy w Polsce i zagranicą. Są one automatycznie analizowane przez algorytmy, precyzyjnie wykrywające ewentualne odchylenia w produkcji lub poziomie wskaźników oraz wspierają ustalenie priorytetów działań. Umożliwia to podjęcie szybkiej reakcji i rozwiązanie potencjalnych problemów, a w efekcie zminimalizować czas przestojów i zmaksymalizować produkcję energii. Dzięki skutecznym działaniom prewencyjnym, elektrownie którymi zarządzamy wygenerowały więcej energii i zyski również były wyższe od planowanych w trakcie kontraktacji. To dla nas duży powód do dumy.

Jaka jest świadomość właścicieli farm w kwestii usług O&M?

JŻ: Polski rynek fotowoltaiki jest rynkiem dojrzałym i wciąż rozwija się bardzo dynamicznie. Instalacji PV w naszym kraju jest już bardzo dużo, a będzie ich jeszcze więcej, są więc ważną częścią systemu elektroenergetycznego. Właściciele farm wiedzą, że profesjonalne zarządzanie nimi i utrzymanie ruchu jest kluczowe aby utrzymać stabilną produkcję energii oraz wygenerować większy zwrot z inwestycji. Dlatego wielu inwestorów docenia jakość naszych usług co ma odzwierciedlenie w portfolio naszych projektów, które stale rośnie, nie tylko w Polsce ale i zagranicą